滿洲/圖書館/滿洲實錄/卷一

manju i yargiyan kooli - ujui debtelin

滿洲實錄·卷一

golmin šanggiyan alin (長白山)

golmin šanggiyan alin den juwe tanggū ba.	長白山高約二百里。
šurdeme minggan ba.	週圍約千里。
tere alin-i ninggu de tamun-i gebungge omo bi.	此山之上有一潭名闥門。
šurdeme jakūnju ba.	週圍約八十里。
tere alin ci tucikengge yalu, hūntung, aihu sere ilan giyang.	鴨綠、混同、愛滹三江俱從此山流出。
yalu giyang alin-i julergici tucifi wasihūn eyefi liyoodung ni julergi mederi de dosikabi.	鴨綠江自山南瀉出向西流直入遼東之南海。
hūntung giyang alin-i amargici tucifi amasi eyefi amargi mederi de dosikabi.	混同江自山北瀉出向北流直入北海。
aihu bira wesihun eyefi, dergi mederi de dosikabi.	愛滹江向東流直入東海。
ere ilan giyang de boobai tana, genggiyen nicuhe tucimbi.	此三江中每出珠寶。
šanggiyan alin edun mangga, ba šahūrun ofi.	長白山山高地寒，風勁不休。
juwari erin oho manggi, šurdeme alin-i gurgu gemu šanggiyan alin de genefi bimbi.	夏日環山之獸俱投憩此山中。
šun dekdere ergi ufuhu wehe noho šanggiyan alin tere inu.	此山盡是浮石，乃東北一名山也。

manju gurun-i da (滿洲源流)

manju gurun -i da, golmin šanggiyan alin-i šun dekdere ergi bukūri gebungge alin bulhūri gebungge omoci tucike.	滿洲原起於長白山之東北布庫哩山下一泊名布勒瑚裡。
tere bukūri alin-i dade bisire bulhūri omo de abkai sargan jui enggulen, jenggulen, fekulen ilan nofi ebišeme jifi muke ci tucifi etuku etufi sere de,	初天降三仙女浴於泊，長名恩古倫，次名正古倫，三名佛庫倫，浴畢上岸。
fiyanggū sargan jui etukui dele enduri saksaha-i sindaha fulgiyan tubihe be bahafi na de sindaci hairame angga de ašufi,	有神鵲銜一朱果置佛庫倫衣上，色甚鮮研，佛庫倫愛之不忍釋手，遂銜口中，
etuku eture de ašuka tubihe bilha de šuwe dosifi,	甫著衣，其果入腹中，
gaitai andande beye de ofi.	即感而成孕。
wesihun geneci ojorakū hendume, mini beye kušun ohobi, atarame tutara sehe manggi,	告二姊曰，吾覺腹重，不能回昇，奈何？
juwe eyun hendume, muse lingdan okto jekebihe, bucere kooli akū,	二姊曰，吾等曾服丹藥，諒無死理，
sinde fulingga bifi kušun ohobidere, beye weihuken oho manggi jio seme hendufi genehe.	此乃天意，俟爾身輕，上昇未晚。遂別去。
fekulen tereci uthai haha jui banjiha, jui ofi uthai gisurembi.	佛庫倫後生一男，生而能言。
goidaha akū ambakan oho manggi eme hendume, jui simbe abka facuhūn gurun be dasame banjikini seme banjibuhabi,	倏爾成成，母告子曰，天生汝，實令汝以定亂國，
si genefi facuhūn gurun be dasame toktobume banji seme hendufi abka-i fulinggai banjibuha turgun be giyan giyan-i tacibufi,	可往彼處，將所生緣由一一詳說，
weihu bufi, ere bira be wasime gene sefi, eme uthai abka de wesike.	乃與一舟順水去即其地也。言訖，忽不見。
tereci tere jui weihu de tefi eyen be dahame wasime genehei.	其子乘舟順流而下。
muke juwere dogon de isinafi, dalin de akūnafi, burha be bukdafi, suiha be sujafi, mulan arafi,	至於人居之處，登岸折柳條為坐具，似椅形，
mulan-i dele tefi bisire de, tere fonde, tere bai ilan halai niyalma gurun de ejen ojoro be temšenume inenggi dari becendume afandume bisirede,	獨踞其上。彼時，長白山東南鄂謨輝(地名)鄂多理(城名)內有三姓爭為雄長，終日互相殺傷。
emu niyalma muke ganame genefi, tere jui be sabufi ferguweme tuwafi, amasi jifi becendure bade isaha geren-i baru alame,	一人來取水，見其子舉止奇異，相貌非常，囘至爭鬪之處告眾曰，
suwe becendure be naka, musei muke ganara dogon de dembei ferguwecuke fulingga banjiha emu haha jui jifi tehebi seme alaha manggi,	汝等無爭，我於取水處遇一奇男子，非凡人也，想天不虛生此人，盍往觀之？
becendure bade isaha geren niyalma gemu genefi tuwaci, yala ferguwecuke fulingga jui mujangga.	三姓人聞言罷戰，同眾往觀。及見，果非常人。
geren gemu ferguweme fonjime, enduringge jui si ainaha niyalma? tere jui ini emei tacibuha gisun-i songkoi alame,	異而詰之，答曰，
bi abkai enduri bihe, bukūri alin-i dade bisire bulhūri omo de abkai sargan jui enggulen, jenggulen, fekulen ilan nofi ebišeme jihe bihe, abkai han suweni facuhūn be safi gurun be toktobukini seme mini beye be fulgiyan tubihe obufi emu enduri be saksaha-i beye ubaliyambufi fulgiyan tubihe be gamafi bulhūri omo de ebišeme genehe. fiyanggū sargan jui etuku de sindafi jio seme takūrafi, tere enduri saksaha fulgiyan tubihe be saifi gajifi fiyanggū sargan jui etukui dele sindafi, fiyanggū sargan jui muke ci tucifi etuku etuki serede, tere tubihe be bahafi na de sindaci hairame angga de ašufi bilha de dosifi bi banjiha. mini eme abkai sargan jui gebu fekulen. mini hala abka ci wasika aisin gioro, gebu bukūri yongšon seme alaha manggi, geren gemu ferguweme, ere jui be yafaha gamara jui waka seme juwe niyalma gala be ishunde joolame jalafi galai dele tebufi boode gamafi.	我乃天女佛庫倫所生，姓愛新(漢語金也)覺羅(姓也)，名布庫哩雍順，天降我定汝等之亂。因將母所囑之言詳告之。眾皆驚異，曰：“此人不可使之徒行。”遂相插手為輿，擁捧而回。
ilan halai niyalma acafi hebdeme, muse gurun de ejen ojoro be temšerengge nakaki, ere jui be tukiyefi musei gurun de beile obufi, beri gege be sargan buki seme gisurefi. uthai beri gebungge sargan jui be sargan bufi, gurun de beile obuha. bukūri yongšon šanggiyan alin-i šun dekdere ergi omohoi gebungge bigan-i odoli gebungge hecen de tefi, facuhūn be toktobufi gurun-i gebu be manju sehe, tere manju gurun i da mafa inu.	三姓人息爭，共奉布庫哩雍順為主，以百里女妻之。其國定號滿洲，乃其始祖也（南朝誤名建州）。
tereci ududu jalan oho manggi, amala banjire juse omosi gurun irgen be jobobure jakade, gurun irgen gemu ubašafi ninggun biya de tehe odoli hecen be kafi afafi bukūri yongšon- i uksun mukūn be suntebume wara de.	歷數世後，其子孫暴虐部署，遂叛，於六月間，將鄂多理攻破，盡殺其闔族子孫。

enduri saksaha fanca be guwebuhe (神鵲救樊察）

bukūri yongšon i enen fanca gebungge jui tucifi šehun bigan be burulame genere be, batai coohai niyalma amcara de, emu enduri saksaha deyeme jifi,	內有一幼兒名樊察脫身走至曠野，後兵追之，適有一神鵲，
tere fanca gebungge jui ujui dele doha, amacara coohai niyalma gūnime niyalma de geli saksaha dombio? mukdehen aise seme hendume, gemu amasi bederehe.	棲兒頭上，追兵謂人首無鵲之理，疑為枯木樁，遂回，
tereci fanca guwefi tucike, tuttu ofi manju gurun i amaga jalan i juse omosi gemu saksaha be mafa seme warakū bihe. fanca tucifi beye be somime banjiha.	於是樊察得出，遂隱其身以終焉。滿洲後世子孫皆以鵲為神，故不加害。

manju mukdeke da susu (滿洲發跡之處)

fancai amaga jalan -i omo dudu □□□ erdemungge banjifi, ini nendehe mafari be waha kimungge niyalma juse omosi dehi niyalma be ini mafai tehe omohoi bigan -i odoli hecen ci šun tuhere ergi de emu minggan sunja tanggū bai dube be suksuhu bira, hūlan hada hetu ala gebungge ba de jalidame gajifi, dulin be ini mafari kimun bata seme waha, dulin be jafafi ini ahūn deo i boigon be jolime gaifi sindafi unggihe.	其孫都督□□□生有智略，將殺祖仇人之子孫四十餘計誘於蘇克素護河呼蘭哈達（山名）下赫圖阿拉（赫圖，漢語橫也。阿拉，崗也），距鄂多理西千五百餘裡，殺其半以雪仇，執其半以索眷族，既得，遂釋之。
tereci dudu □□□ tere hūlan hada hetu ala i ba de uthai tehe.	於是都督□□□居於赫圖阿拉。
dudu □□□ de banjihangge □□□, cuyan.	都督□□□生二子，長名□□□，次名褚宴。
□□□ de banjihangge tolo, toimo, □□□.	□□□生三子，長名妥羅，次名妥義謀，三名□□□。
□□□ de banjihangge dudu □□□.	□□□生一子都督□□□。
dudu □□□ de banjihangge desiku, liocan, soocangga, □□□, boolangga, boosi. desiku giorca gebungge bade tehe, liocan aha holo gebungge bade tehe, soocangga holo gašan gebungge ba de tehe, □□□ mafai susu hetu ala de tehe, boolangga nimalan gebungge ba de tehe, boosi janggiya gebungge ba de tehe.	□□□生六子，長名德世庫，次名瑠闡，三名索長阿，四名□□□，五名寶朗阿，六名寶實。德世庫住覺爾察地方，瑠闡住阿哈和洛地方，索長阿住何洛噶善地方，□□□住其祖居赫圖阿拉地方，寶朗阿住尼瑪蘭地方，寶實住章佳地方。
ninggun niyalma ninggun ba de hoton arafi tehe manggi, tereci ninggutai beise sehe, tere ninggun mafa inu.(hetu alai hecen ci jai sunja hoton gorongge orin ba, hancingge sunja ba bi.)	六子六處各立城池，稱為六王，乃六祖也。（五城距赫圖阿拉，遠者不過二十里，近者不過五六里。）
amba mafa desiku de banjihangge suhecen daifu, tantu, niyanggu fiyanggū.	長祖德世庫生三子，長名蘇赫臣代夫，次名譚圖，三名尼揚古篇谷。
jacin mafa liocan anjihangge luhucen, maningge, mentu.	二祖瑠闡生三子，長命祿瑚臣，次名瑪寧格，三名們圖。
ilaci mafa soocangga de banjihangge litai, utai, coki ajugu, longdun, fiongdun.	三祖索長阿生五子，長名禮泰，次名武泰，三名綽奇阿珠庫，四名龍敦，五名斐揚敦。
duici mafa □□□ de banjihangge lidun baturu, erguwen, jaikan, □□□, taca fiyanggū.	四祖□□□生五子，長命禮敦巴圖魯（巴圖魯，漢語勇也），次名額爾袞，三名齋堪，四名□□□，五名塔察。
sunjaci mafa boolangga de banjihangge duicin, lengdun.	五祖寶朗阿生二子，長命對秦，次名稜敦。
ningguci mafa boosi de banjihangge kanggiya, ahana, aduci, dorhoci.	六祖寶實生四子，長命康嘉，次名阿哈納，三名阿篤齊，四名多爾和齊。
tere fonde, šosena gebungge niyalma uyun haha jui gemu hūsungge etuhun.	彼時，有一人名碩色納，生九子，皆強悍。
jai giyahū gebungge niyalmai nadan haha jui gemu gabsihiyan hūsungge ofi uyun ihan be ilibufi uksin etuhei dabali dabali terkime fekumbihe.	又一人名加呼，生七子，俱驍勇，常身披重鎧連越九牛。
tere juwe mukūn ceni hūsun de ertufi baba be nungneme gidašambihe.	二姓恃其強勇，每各處擾害。
ninggutai duicin erdemungge mergen, jui lidun geli baturu mangga ofi, ninggutai beise be gaifi dailame, šosenai juse uyuntai mukūn be efulefi,	時□□□有才智，其子禮敦又英勇，遂率其本族六王，將二姓盡滅之。
giyahūi juse nadan ta be suntebufi. sunja dabagan ci wesihun, suksuhu birai sekiyen ci wasihūn juwe tanggū bai dorgi aiman be dahabufi, tereci ninggutai beise etenggi oho.	自五嶺以東，蘇克素護河以西，二百里內，諸部盡皆臣服，六王自此強盛。
ninggutai boosi ninggucin i jui ahana wejige sakda gebungge bade tehe goloi amban bashan i non be yabuki seme genefi gisureci, bashan bauru hendume, si ninggutai beise mujangga, sini boo yadambi, mini non be burakūnsere jakade.	初，寶實次子阿哈納至薩克達部，欲聘部長巴斯翰巴圖魯妹為妻，巴斯翰曰：“爾雖六王子孫，家貧，吾妹必不妻娶。”
ahana bi sinci ainaha seme hokorakū seme hendufi, ini ujui funiyehe be faitafi werifi jihe.	阿哈納曰：“汝雖不允，吾決不甘心。”遂割發留擲而去。
tereci amala bashan baturu ini non be donggoi aiman i ejen kece bayan i jui elgi warka be buhe.	巴斯翰愛棟鄂部長克徹殷富，遂以妹妻其子額爾機。
elgi warka sakda de dacalame genefi, amasi ini boode jidere de, tomoho gebungge ba de tehe etu aru gebungge amban i harangga uyun hūlha abdari gebungge dabagan de tosofi elgi warka be waha.	後額爾機自巴斯翰家回，至阿布達哩嶺，被託漠河處額圖阿嚕部下九賊。
tere tosoho uyun hūlha de encu ahana gebungge niyalma bifi, hūlhai hoki ahana seme hūlha be niyalma donjifi gisurere be kece bayan donjifi hendume, ninggutai ahana wejige yabuki sehe sargan jui be mini ji gaiha, tere kemun de ninggutai beise wahabi dere seme gisurehe be hadai gurun i wan han donjifi donggoi kece bayan de elcin takūrame sini jui be ninggutai niyalma wahakūbi, etu alu i uyun hūlha wahabi, tere uyun hūlha be bi jafafi bure, si minde daha seme takūraha manggi.	截殺之賊中有與阿哈納同名者，群賊驚呼，路人悉傳阿哈納之名，克徹聞之，曰：“先寶實之子阿哈納欲聘吾兒婦，其兄不允，吾兒遂娶。今殺吾兒者必此人也。”時哈達國汗（名萬）聞其言，遣使往告克徹曰：“汝子非寶實之子所殺，乃額圖阿嚕部下九賊殺之，我擒此九賊與爾，爾當順我。”
kece bayan hendume, mini jui wabuha dele geli mimbe aihu sinde daha sembi?	克徹曰：“吾兒被殺，何故又令我降？
ninggutai niyalma suwe etu aru be bai goro seme jortai tede aname gisurembidere. muse gemu emu halai ahūn deo kai, ninggutai niyalma tondo seci hadai niyalma de uli aisin menggun bufi, etu arui uyun hūlha be gaifi minde gaji bi fonjire, tere uyun hūlha ninggutai niyalma be wahakū seci, hadai niyalma de suweni buhe ulin menggun aisin de bi holbome toodara seme gisurehe be ninggutai soocangga ilacin i boo i ekecin gebungge niyalma donjifi ini ejen de alanjire jakade.	此不過以路遠之額圖阿嚕為辭耳。吾等地屬同鄰，若果寶實之子未殺吾兒，何不以金帛饋哈達汗擒此賊與我面質？若系賊殺吾子，金帛吾當倍償。”時有索長阿部落額克沁聞之，即往告其主。
soocangga ilacin donggoi kece bayan de dorgideri niyalma takūrame, sini jui be mini elbengge, ekcingge wahabi, mini niyalma be bi wara, minde ulin gaji sere jakade, kece bayan hendume, hadai gurun i wan han oci etu arui uyun hūlha be waha sembi, soocangga si geli sini elbengge, ekecingge be waha sembi, gemu suweni ninggutai niyalma eiterembi nikai seme, uthai dalin ofi.	索長阿私遣人往誑克徹曰：“汝子是我部下額爾綳格與額克青格謀殺，若以金帛遺我，我當殺此二人。”克徹曰：“哈達汗言額圖阿嚕部下九賊殺之，爾又云爾部人殺之，此必汝等設計誑我。”於是遂成仇敵。
kece bayan ninggutai beisei harangga dergi julergi juwe golo be sucuha.	因引兵攻剋六王東南所屬二處，
ninggutai beise anabure isifi hebdeme, muse emu mafa de fuseke beise juwan juwe gašan de teci facuhūn, emu gašan de acafi teki seme gisureme wajiha hebe be ineku soocangga ilacin i jui utai efuleme hedume, emu gašan de acafi adarame tembi?	六王不能支，相謀曰：“我等同祖所生，今分局十二處，甚是渙散，何不聚居共相保守？”
ulha ujirakū banjimbio?emu gašan de acafi tere be nakafi, mini amha hadai wan han de cooha baiki seme hendufi, wan han de cooha baifi donggoi aiman be juwe jergi sucufi ududu gašan be gaiha.	眾議界定，獨武泰不從，曰：“我等同往一處，牲畜難以養息，吾今詣妻父哈達汗處借兵報復。”
tere cooha baire onggolo, ninggutai beise hadai gurun i wan han de jui bume urun gaime ishunde sadun jafame banjiha.	於是遂借兵往攻剋克徹二次，獲其數寨。初未借兵之先，六王與哈達國汗互相結親，兵勢比肩。
hadai cooha be baihaci, ninggutai aiman majige ebereke.	自借兵後，六王之勢漸衰。
ninggutai □□□ duicin i duici jui □□□ i gaiha amba fujin i hala hitara, gebu □□□, agu dudu gebungge amban i sargan jui.	□□□第四子□□□嫡福金乃阿古都督長女，姓喜塔喇，名□□□
ere fujin de banjihangge ilan jui, amba jui gebu □□□, tukiyehe gebu sure beile, tere manju gurun i taidzu genggiyen han inu, jacin jui gebu šurgaci, tukiyehe gebu darhan baturu, ilaci jui gebu yargaci.	生三子，長名□□□，即太祖，號淑勒貝勒（淑勒貝勒，漢語聰睿王也）；次名舒爾哈齊，號達爾漢巴圖魯；三名雅爾哈齊。
jai fujin i hala nara, gebu kenje, hadai gurun i wan han i gaifi ujihe uksun i sargan jui.	側福金乃哈達國汗所養族女，姓納喇，名懇哲。
tere fujin de banjihangge bayara, tukiyehe gebu joriktu.	生一子，名巴雅喇，號卓裡克圖（卓裡克圖，漢語能幹也）。
buya fujin de banjihangge murhaci, tukiyehe gebu cing baturu.	側室生一子，名穆爾哈齊，號青巴圖魯。
taidzu □□□ han ojoro fulingga bifi eme amba fujin □□□ beye de ofi juwan ilaci biya de nikan ii daiming gurun i giya jing han i gūsin jakūci sohon honin aniya banjiha.	初，□□□孕十三月生太祖，時乙未歲明嘉靖三十八年也。
tere fonde sara niyalma gisureme, manju gurun de fulingga niyalma tucifi babai facuhūn be toktobume gurun de dahabufi han tembi sehe.	是時，有識見之長者言，滿洲必有聖人出，戡亂政治，服諸國為帝。
tere gisun be niyalma ilame donjifi bi bi han ombidere seme mujakū niyalma erenume gūniha.	此言傳聞，人皆妄自期許。
taidzu sure beile mutuha manggi, beye den amban, giranggi muwa, derei fiyan genggiyen gu i adali, fucihi šan, funghūuwang ni yasa, gisurere jilgan tomorhon bime yargiyan getuken, emgeri donjiha be onggorakū, dartai saha be takambi, tere ilire de ujen jingji, arbun giru geren ci temgetu,	太祖生鳳眼大耳，面如冠玉，身體高聳，骨骼雄偉，言辭明爽，聲音響亮，一聽不忘，一見即識，
muduri tuwara tasha yabure adali horon mangga, mujilen tondo, kengsa lasha, sain be saha de tukiyere be kenehunjerakū, ehe be saha de bederebure be jibgešerakū, coohai erdemu, gabtara niyamniyara baturu hūsun jalan ci lakcahabi, arga bodogon šumin, cooha baitalarangge enduri gese, tuttu ofi genggiyen han sehe.	龍行虎步，舉止威嚴，其心性忠實剛果，任賢不二，去寫無疑，武藝超群，英勇蓋世，深謀遠略，用兵如神，因此號為明汗。
taidzu sure beilei juwan se de, banjiha eme akū ofi, sirame eme oshon ehe, ama □□□ sargan i gisun de dosifi jui be juwan uyun se baha manggi delhebure de aha ulha be ambula buhekū.	十歲時喪母。繼母妒之，父惑與繼母言，遂分居，年十九歲矣，家產所予獨薄。
amala jui erdemungge sain be safi, neneme buhekū aha ulha be gaisu seci, sure beile gaihakū.	後見太祖有才智，復厚與之，太祖終不受。
tere fonde babai gurun facuhūn ofi, manju gurun i suksuhu birai goloi aiman, hunehe birai goloi aiman, wanggiyai goloi aiman, donggoi goloi aiman, jecen i bai aiman, šanggiyan alin i goloi neyen, yalu giyang ni aiman, dergi mederi goloi weji warka kūrkai aiman,	時各部環滿州國擾亂者，有蘇克素護河部、渾河部、完顏部、棟鄂部、哲陳部、長白山訥殷部、鴨綠江部、東海窩集部、瓦爾喀部、庫爾喀部、
hūlun gurun i ulai goloi aiman, hadai goloi aiman, yehei goloi aiman, hoifai goloi aiman babade hūlha holo hibsui ejen i gese der seme dekdefi meni meni beye be tukiyefi han beile amban seme gašan tome ejen, mukūn tome uju ofi ishunde dailame afame, ahūn deo i dolo wame, uksun geren, hūsun etuhun niyalma, yadalinggū budun be gidašame durime cuwangname, ambula facuhūn bihe.	呼倫國中烏拉部、哈達部、葉赫部、輝發部。各部蜂起，皆稱王爭長，互相戰殺，甚且骨肉相殘，強淩弱，眾暴寡。
tere babai facuhūn gurun be manju gurun i taidzu genggiyen han fudasihūn ningge be cooha horon i dailame, ijishūn ningge be erdemui dahabume uhe obufi.	太祖能恩威並行，順著以德服，逆著以兵臨，於是削平各部。
daiming gurun be dailame deribufi liyoodung guwangning ni babe baha.	後攻克明國遼東諸城。
tere babai facuhūn gurun i banjihangge	諸部世系：
ulai aiman i da gebu hūlun, hala nara, amala ulai birai dalin de gurun tehe seme gurun i gebu be ula sehe.	烏拉國本名呼倫，姓’’’納喇’’’，後因居’’’烏拉河’’’岸，故名烏拉。
ulai gurun i da mafa nacibulu, nacibulu de banjihangge šanggiyan dorhoci, šanggiyan dorhoci de banjihangge giyamaka šogojū, giyamaka šogojū de banjihangge suitun, suitun de banjihangge dulgi, dulgi de banjihangge kesina dudu, gudei juyan.	始祖名納齊蔔祿，生商堅多爾和齊，商堅多爾和齊生嘉瑪喀額珠古，嘉瑪喀額珠古生 綏屯，綏屯生都爾機，都爾機生二子，長名克錫納都督，次名古對珠延。
kesina dudu de banjihangge cecemu, cecemu de banjihangge wan.	克錫納都督生徹徹木，徹徹木生萬（後為哈達國汗）。
gudei juyan de banjihangge tairan, tairan de banjihangge buyan, buyan ulai aiman be gebu dahabufi, ulai birai dalin i hongni gebungge bade hoton arafi tefi enculeme beile sehe.	古對珠延生太蘭，太蘭生布顏，布顏盡收烏拉諸部，率眾於烏拉河洪尼處稱王。
buyan de banjihangge bugan, bokdo.
buyan beile akū oho manggi, jui bugan siraha.	布彥卒，其子布幹繼之，
bugan beile akū oho manggi, jui mantai siraha.	布幹卒，其子滿泰繼之。
hadai gurun i wanhan i hala nara, gurun i da gebu hūlun, amala hada gebungge ba de gurun tehe seme gurun i gebu be hade sehe, ulai gurun i beisei da mafa nacibului nadaci jalan i omolo.	哈達國汗姓納喇，名萬，本呼倫族也，後因居哈達處，故名哈達，乃烏拉部徹徹木之子、納齊卜祿第七代孫也。
wan i mafa kesina dudu be ini uksun i badai darhan wara jakade, wan burulame tucifi, sibei aiman i hanci suiha gebungge hoton de tehe.	其祖克錫納都督被族人把岱達爾汗所殺，萬遂逃亡錫伯部綏哈城。
wan i eshen wangju wailan geli burulame genefi, hadai aiman de ejen oho.	其叔旺住外蘭逃亡哈達部，為部長。
amala hadai aiman facuhūnrafi, wangju wailan be waha manggi, wangju wailan i jui bolkon šwjin amai bata be wafi ahūn wan be suiha hoton de ganafi uthai aiman de ejen obuha.	後哈達部叛，旺住外蘭被殺，其子博爾坤殺父仇人，請兄萬為部長。
wan hanciki be dailame goroki be dahabume etenggi oho manggi, wan enculeme han ofi, gurun i gebu be hada sehe.	萬於是遠者招徠，近者攻取，其勢愈盛，遂自稱哈達汗。
tere fonde wan han de yehe, ula, hūifa, manju gurun i hunehe goloi aiman dahafi.	彼時，葉赫、烏拉、輝發及滿洲所屬渾河部盡皆服之。
yaya weile be wan han de habšaname aisin menggun, ulin jodon benehe niyalma weile yargiyan i waka bicibe urunakū uru obume, aisin menggun, ulin jodon benehekū niyalma weile udu uru bicibe urunakū waka obume beideme.	凡有詞訟，悉聽處分，賄賂公行，是非顛倒，反曲為直。
烏林德杜西額赫奧松俄菲，安巴薩格穆阿爾胡杜梅戈洛戈洛德塔庫拉哈巴德達巴沙梅戈霍多梅烏爾吉安楚科貝加布塔梅瓦梅，塞恩烏林，塞恩吉亞渾因達渾貝沙德烏泰蓋梅，烏林布赫尼亞爾馬貝塞恩，布赫庫尼亞爾馬貝額赫塞梅阿拉哈德，萬汗達杜貝貝達奇拉拉庫吉孫貝蓋梅，古倫德喬波布梅俄菲伊尼巴哈多羅伊尼貝耶德埃夫朱梅德里布菲，伊爾根安布拉烏巴沙菲耶赫伊古倫德多西卡，內內梅達哈哈古倫格穆古瓦利雅卡。	上即貪婪，下亦效尤，凡差遣人役侵漁諸部，但見鷹犬可意者莫不索取，得之即於萬汗前譽之，稍不如意即於萬汗前毀之。萬汗不查民隱，惟聽譖言，民不堪命，往往投叛葉赫，並先附諸部盡叛，國勢漸衰。
萬汗阿庫奧霍芒吉，聚胡爾幹西拉菲，戈伊達哈庫賈庫西比亞德阿庫奧霍，胡爾乾貝勒阿庫奧霍芒吉，德奧康古魯西拉哈，康古魯貝勒阿庫奧霍芒吉，德奧孟格布魯西拉哈。	萬汗卒，子扈爾汗襲位，八月而卒，其弟康古嚕襲之，康古嚕卒，弟蒙格布祿襲之。
耶赫艾曼伊達馬法蒙戈古倫伊尼亞爾馬，哈拉圖梅特，姜格邦格巴德特赫胡倫納拉哈萊艾曼貝埃夫勒菲，特雷巴貝薩利菲納拉哈奧霍。	葉赫國始祖蒙古人，姓土默特，所居地名曰璋，滅呼倫國內納喇姓部，遂居其地，因姓納喇。
阿馬拉耶赫格邦格比萊達林德古倫特赫塞梅古倫伊格布貝耶赫塞赫。	後移居葉赫河，故名葉赫。
達馬法辛根達爾汗，辛根達爾汗德班吉漢格西爾克明噶圖，西爾克明噶圖德班吉漢格齊爾噶尼，齊爾噶尼德班吉漢格楚孔格，楚孔格德班吉漢格臺楚，臺楚德班吉漢格青吉亞努，楊吉努，青吉亞努，楊吉努耶赫艾曼貝格穆達哈布菲，阿渾德奧恩特霍頓德特赫芒吉，哈代古倫伊尼亞爾馬安布拉達哈梅吉赫，特雷奇青吉亞努，楊吉努恩楚勒梅貝列奧霍。	始祖星根達爾汗生席爾克明噶圖，席爾克明噶圖生齊爾噶尼，齊爾噶尼生楚孔格，楚孔格生臺楚，臺楚生二子，長命清佳努，次名揚吉努，兄弟征服諸部，各居一城，哈達人多歸之，兄弟遂皆稱王。
大明國的萬曆漢太子太保赫爾根的李成梁，受哈達國賄，以賜敕書為由，誘清佳努、揚吉努至開原關王廟，並所帶兵三百皆殺之，萬曆漢的十一年，清佳努、揚吉努都被殺害，他們兄弟的軍隊都被殺害，李成梁的軍隊被殺害。	甲申歲明萬曆十二年，寧遠伯李成梁受哈達國賄，以賜敕書為由，誘清佳努、揚吉努至開原關王廟，並所帶兵三百皆殺之。
特雷朱貝勒瓦布哈芒吉，青吉亞努貝勒伊朱布扎伊，楊吉努貝勒伊朱納林布魯古倫貝艾傑勒菲貝勒奧霍。	清佳努子布窄、揚吉努子納林布祿各繼父位。
大明國的萬曆漢的李成梁，攻打葉赫國的兩位貝勒，俘獲許多軍士，攻打葉赫國，攻破都喀、尼雅罕兩座寨子。	後李成梁復率兵攻克都喀、尼雅罕二寨，
特雷阿法拉德楚哈伊尼亞爾馬安布拉科羅巴哈拉扎卡德，烏泰楚哈貝德雷赫。	漢兵亦損傷甚多。
萬曆十一年，李成梁再次率兵攻打葉赫國，攻打納林布祿的東城，損失慘重，撤退。	成梁又於戊子歲率兵攻納林布祿東城，失利而回。
霍伊法伊古倫伊達哈拉伊克德利，薩哈連烏拉（薩哈連烏拉赫倫吉揚伊努，特雷伊達尚吉安阿林奇圖奇克比）達林德特赫尼馬查艾曼伊尼亞爾馬。	輝發國本姓益克得哩，原系薩哈連烏拉江尼馬察部人（薩哈連烏拉即混同江，一說黑龍江，此源從長白山發出）。
達馬法安古利，辛古利薩哈連烏拉奇古裡梅索奇韋切庫貝佳伊梅吉菲扎魯格邦格巴德特菲，姜格邦格巴德特赫胡倫伊蓋揚噶，圖墨圖格邦格尼亞爾麥納拉哈德多西梅，阿布卡德納丹伊漢梅特梅納拉哈奧霍。	始祖星古禮依據扎嚕，後投納喇姓噶揚噶、圖墨圖二人，殺七牛祭天，遂改姓納喇（噶揚噶、圖墨圖所居地名曰璋，亦呼倫國人）。
辛古利德班吉漢格柳臣貝臣，貝臣德巴吉漢格納凌噶，奈庫萬，納凌噶德班吉漢格拉哈杜杜，拉哈杜杜德班吉漢格加哈禪杜杜，加哈禪杜杜德班吉漢格齊訥根達爾汗，齊訥根達爾汗德班吉漢格旺吉努，旺吉努霍伊法艾曼貝達哈布菲，霍伊法比萊達林伊胡爾奇格邦格哈達德霍頓阿拉菲特菲，古倫伊格布貝霍伊法塞赫。	星古禮生二子，長名瑠臣，次名貝臣，貝臣生二子，長名納領噶，次名鼎寬，納領噶生拉哈都督，拉哈都督生噶哈禪都督，噶哈禪都督生齊訥根達爾汗，齊訥根達爾汗生旺吉努，旺吉努征服輝發部，於輝發河邊呼爾奇山居之，故名輝發。
特雷豐德蒙戈古倫伊查哈爾伊扎薩克圖門汗伊尼貝耶楚哈吉菲旺吉努貝勒伊特赫霍伊法霍頓貝卡菲阿法菲巴哈庫楚哈貝德雷赫。	彼時，蒙古察哈爾土門扎薩克圖汗自將來，圍其城，攻不能克，遂回。
旺吉努阿庫奧霍芒吉，奧莫洛拜達裡伊尼納達艾申貝格穆瓦菲霍伊法古倫貝恩渾艾傑勒菲貝勒奧霍。	旺吉努卒，孫拜達哩殺其叔七人，自為輝發國王。
尼坎伊達明古倫伊萬利漢伊朱萬恩穆齊薩哈渾霍寧阿尼亞寧恩尼耶裡杜林拜比亞德，滿洲古倫伊蘇克蘇護比萊艾曼伊圖倫伊霍頓伊尼坎瓦伊蘭格邦格尼亞爾馬萬利漢伊太子太保赫爾根伊李成梁格邦格安班貝蘇西希耶菲，古雷格邦格霍頓伊艾珍阿泰姜金，沙吉格邦格霍頓伊艾珍阿海姜金貝達伊拉梅，尼坎瓦伊蘭特恩古圖勒梅古瓦夫拉菲，李成梁古旺寧，遼陽，尼楚哈貝蓋菲朱韋朱貢伊多西梅吉菲。	滿洲國初蘇克素護河部內圖倫城有尼堪外蘭者，於癸未歲萬曆十一年，唆構寧遠伯李成梁攻克古埒城主阿太、沙濟城主阿亥。成梁於二月率遼陽、廣寧兵，與尼堪外蘭約以號帶為記，二路進攻。
李成梁伊尼貝耶阿泰姜金伊古雷伊霍頓貝卡哈，遼陽，尼弗吉揚阿海姜金伊特赫沙吉霍頓貝卡梅吉德雷貝霍頓伊尼亞爾馬薩布菲，杜爾加布魯拉梅努奇克，杜爾加尼亞爾馬法伊塔布菲霍頓德卡布哈，遼陽，尼弗吉揚尼楚哈特雷沙吉霍頓貝阿法梅蓋菲，阿海姜金貝瓦菲。	成梁親自圍阿亥城，城中見兵至，遂棄城遁，半得脫出，半被截困，遂克其城，殺阿亥。
李成梁德阿昌吉菲阿泰姜金伊古雷伊霍頓貝卡哈。	復與成梁合兵圍古埒城，
特雷霍頓伊艾珍阿泰姜金德滿洲古倫伊太祖蘇雷貝勒伊馬法□□□朱伊裡敦巴圖魯伊薩爾幹朱伊貝布赫比赫。
特雷楚哈吉赫梅德格貝滿洲古倫伊太祖蘇雷貝勒伊馬法□□□頓吉菲，伊尼奧莫洛薩爾幹朱伊貝大明尼楚哈貝蓋布拉胡塞梅伊尼杜奇朱伊□□□貝佳馬梅格內菲古雷伊霍頓德伊西那菲，李成梁尼楚哈京阿法拉德林巴德，朱伊□□□貝霍頓伊圖勒伊利布菲，伊尼貝耶霍頓德杜西菲奧莫洛薩爾幹朱伊貝圖奇布菲加吉奇塞奇，阿泰姜金翁吉拉庫比西雷德，朱伊□□□阿馬貝戈伊丹比塞梅格里霍頓德杜西卡。
特雷奇李成梁格雷伊霍頓貝卡菲阿法奇，特雷霍頓阿林伊寧古德薩哈菲阿昆俄菲阿泰姜金楚哈蓋菲貝克裡梅圖瓦奇亞菲杜卡圖奇菲霍頓位元恩阿法拉楚哈貝薩奇梅烏杜烏杜傑爾基瓦哈。	其城倚山險，阿太禦守艱險，屢屢親出，繞城沖殺，圍兵折殺甚多，
李成梁阿法梅穆特拉庫楚哈安布拉科基拉布雷扎卡德，尼坎瓦伊蘭貝哈菲拉梅，西蘇西希耶菲加吉菲明尼楚哈科基拉哈塞梅賈法奇塞雷德，尼坎瓦伊蘭戈洛菲亨杜梅，比胡拉梅德哈布梅圖瓦拉塞菲霍頓伊尼亞爾馬巴魯賈達利梅胡拉梅，埃雷安巴古倫伊楚哈吉菲蘇溫貝辛達菲格內恩比奧？	不能攻克，成梁因數尼堪外蘭讒構以致折兵之罪，欲縛之。尼堪外蘭懼，願往招撫。即至城邊賺之曰：“天朝大兵既來，豈有釋汝板式之理?
楚哈伊尼亞爾馬蘇韋阿泰貝瓦菲達哈，吉赫楚哈伊艾珍伊亨杜稜格阿泰貝瓦哈尼亞爾馬貝烏泰埃雷赫岑德艾珍奧佈雷森比塞梅胡拉塔扎卡德。	汝等不如殺阿太歸順，太師有令，若能殺阿太者，即令之為此城之主。”
霍頓多爾吉尼亞爾馬阿克達菲，伊尼艾珍阿泰姜金貝瓦菲李成梁德達哈哈。	城中人信其言，遂殺阿太而降。
李成梁霍頓伊尼亞爾馬貝賈利達梅圖奇布菲赫赫朱塞奇阿納梅格穆瓦拉德，尼坎瓦伊蘭達明尼楚哈貝蘇西希耶菲，滿洲古倫伊太祖蘇雷貝勒伊馬法□□□，阿馬□□□貝恩吉蘇瓦利雅梅瓦哈。	成梁誘城內人出，不分男婦老幼，盡屠之。阿太妻系太祖伯父禮敦之女，祖□□□聞古埒被圍，恐孫女被陷，同子□□□往救之。即至，見大兵攻城甚急，遂令□□□候於城外，欲攜孫女以歸，阿太不從。□□□候良久，亦進城探視，及城陷，被尼堪外蘭唆使明兵並殺□□□父子。
太祖蘇雷貝勒達明古倫伊安巴賽巴魯明伊馬法阿馬貝烏梅韋勒阿庫艾圖爾根德瓦哈塞梅吉蘇雷雷扎卡德，達明萬利漢太祖蘇雷貝勒德西尼馬法阿馬貝楚霍梅瓦哈韋勒瓦卡恩德布赫塞梅，阿馬馬代吉蘭古辛艾傑赫，古辛莫林本吉赫，扎伊格里內內梅杜杜艾傑赫本吉赫芒吉。	後太祖告明國曰：“祖、父無罪，何故殺之？”明覆曰：“汝祖、父實是誤殺。”遂以屍還，仍與敕書三十道、馬三十匹，復給都督敕書。
蘇雷貝勒亨杜梅，明尼馬法阿馬貝瓦塞梅蘇西希耶赫尼坎瓦伊蘭貝賈法菲明德加吉塞雷扎卡德，達明古倫伊尼亞爾馬亨杜梅，西尼馬法阿馬貝楚霍梅德里布赫韋拉瓦卡恩德布赫塞梅內內梅古辛艾傑赫，古辛莫林布赫，特格里杜杜艾傑赫布赫，韋勒恩格里瓦吉哈凱。	太祖曰：“殺我祖、父者實尼堪外蘭唆使之也，但執此人與我，即甘心焉。”邊臣曰：“爾祖、父之死，因我兵誤殺，故以敕書、馬匹與汝，又賜以都督敕書，事已畢矣。
烏圖弗達拉奇，貝尼坎瓦伊蘭德達菲吉亞班格邦格巴德霍頓阿法拉布菲，尼坎瓦伊蘭貝蘇溫尼滿洲古倫德漢奧布恩比塞雷扎卡德，特雷吉孫德滿洲古倫伊尼亞爾馬格穆阿克達菲尼坎瓦伊蘭德達哈哈。	今復如是，吾即助尼堪外蘭，築城於嘉班，令為爾滿洲國主。”於是國人信之，皆歸尼堪外蘭。
蘇雷貝勒伊恩烏克孫伊寧古泰孫扎馬法伊朱塞奧莫西蘇雷貝勒貝瓦菲格里尼坎瓦伊蘭德達哈奇塞梅唐塞德加舒哈。	其五祖子孫對神立誓，亦欲殺太祖以歸之。
尼坎瓦伊蘭格里蘇雷貝勒貝因德達哈塞雷扎卡德，蘇雷貝勒亨杜梅，尼坎瓦伊蘭西明尼阿邁伊朱申伊頓比赫辛德達哈菲唐古塞巴哈比奧塞梅科爾索梅比西雷德。	尼堪外蘭又迫太祖往附，太祖曰：“爾乃吾父部下人，反令我順爾，世豈有百歲不死之人？”終懷恨不服
尼坎瓦伊蘭達明古倫伊弗順紹赫岑伊哈泛德貝勒梅阿拉菲蘇克蘇護比萊艾曼伊薩爾胡伊霍頓艾珍諾米奈阿渾古瓦拉格邦格尼亞爾馬貝烏拉杜雷扎卡德，德奧諾米納蘇克蘇護比萊艾曼伊吉亞穆護加善伊艾珍加哈善哈舒。	又蘇克素護河內薩爾滸部長卦喇被尼堪外蘭譖於撫順將官前，責治之，其弟諾密納與本部內嘉木湖寨主嘎哈善、
詹尼比萊加善伊艾珍常書，揚書阿渾德奧格穆科爾索菲赫貝舍梅穆扎庫尼亞爾馬貝圖瓦梅班吉雷安格拉，愛新覺羅哈蘭嘎寧古泰貝塞貝圖瓦梅班吉奇塞梅吉蘇雷菲，蘇雷貝勒德達哈梅吉菲，伊漢瓦梅阿布卡德加舒雷德，太祖蘇雷貝勒伊巴魯杜因安班亨杜梅，門貝亞亞奇內內梅達哈梅吉赫貝古尼奇，朱申烏梅奧佈雷，阿渾德奧伊格塞戈西梅烏吉塞梅亨杜菲加舒哈。	沾河寨主常書、揚州書俱忿恨，相議曰：“與其仰望此等人，不如投愛新覺羅六王子孫。”議定，遂來附，殺牛祭天立誓。四部長告太祖曰：“念吾等先眾來歸，毋視為編民，望待之如骨肉手足。”遂以此言對天盟誓。

taidzu tuktan deribume turun-i hoton be gaiha(太祖初舉下圖倫)

taidzu sure beile mafa ama-i karu be gaime, ini amai werihe juwan ilan uksin-i nikan wailan be dailame deribuhe, taidzu sure beilei oein sunja se de sahahūn honin aniya juwari dulimbai biya de, nikan wailan be dailame cooha jurafi geneci.
neneme gashūme dahaha sarhūi hoton-i ejen nomina gebungge amban-i deo naikade be taidzu sure beilei ilaci mafa soocangga ilacin-i jui longdun šusihiyeme nikan wailan de daiming guruni-i wan lii han dafi giyaban-i gebungge bade hoton arafi bufi manju gurun de han obumbi, hadai gurun-i wan han geli dahabi, taidzu sure beile de ainu dahaha seme šusihiyehe gisun be naikada ini ahūn nomina de alanafi, nomina gashūha gisun be ubaliyafi, taidzu sure beilei cooha boljohon-i bade jihekū.
tereci sure beile nikan wailan-i turun i hoton be gaime genere de, nikan wailan serefi cooha irgen be werifi juse sargan be gamame giyaban gebungge bade genehe, taidzu sure beile tere turun-i hoton be afame gaifi bederehe, tere fonde taidzu sure beile-i cooha emu tanggū, uksin gūsin bihe.
bolori dulimbai biyade, taidzu sure beile gili cooha ilifi nikan wailan be dailame giyaban de genere de, sarhūi hoton-i nomina naikade geli gorgidari niyalma takūrafi nikan wailan de alanafi, nikan wailan gašan be waliyafi daiming gurun-i fušon šo hecen-i šun dekdere ergi hokeo tai baru jase dosime burulame genere be taidzu sure beilei cooha dahalame geneci,
daiming gurun-i jase tuwakiyaha cooha tucifi nikan wailan be halburakū tantara be taidzu sure beilei cooha sabufi, daiming gurun-i cooha dafi nikan wialan be afa seme kadalambi aise seme bederefi ing iliha.
tere dobori nikan walan-i emgi burulaha boigon-i niyalma ukame jifi, suwe ainnu afaha akū? nikan wailan be daiming gurun-i cooha halburakū tantaha seme alaha manggi, taidzu sure beile coooha bedereme jihe.		\\

taidzu arga toktobufi nomina naikada be waha (太祖計殺諾米納奈喀達)

tereci taidzu sure beile nomina, naikada alanarakū bihe bici nikan wailan be bahambihe seme korsome bisire be, nomina, naikada taidzu sure beile be si hunehe aiman-i hanggiyai golo jakūmui golo be ume necire, minde dain dunggiya, bardai hoton be efulefi gaji, dunggiya, barda be efuleakū oci, simbe jai jecen-i baru cooha yabuburakū sehe manggi, tere gisun de taidzu suere beile korsome bisire de,
gahašan hashū, cangšu, yangšu gebungge ilan amba jili banjifi hendume, ere nomina be neneme efuleakū oho de, be gemu nomina de dahambi sehe manggi, taidzu sure beile gisun gaifi, nomina be efulere arga be toktobufi, nominai emgi acafi bardai hoton be dailaki seme cooha genefi.
太祖皇帝阿爾噶達木額寧額，那木那額阿吉拉庫，太祖皇帝額力痕都，蘇額阿法拉庫，額珠勒額阿法，蘇額尼額吉達詹庫額門得額加濟色額莽吉。那木那額阿爾噶額多西菲額，庫哈額尼亞爾瑪額忒額吉達詹庫額巴哈菲，烏泰那木那額阿義卡得額呼嗯額，德庫哈額尼亞爾瑪額，額木額瓦菲，薩爾呼伊額霍頓額，加義菲。庫哈額，貝德赫額莽吉。
薩爾呼伊額霍頓額，布魯拉額，圖奇克額尼亞爾瑪額，達哈額，吉德額，賈卡得額，特塞額，硃色額薩爾幹額，額木額，布菲，翁吉赫額，莽吉。
薩爾呼伊額霍頓額，達薩菲，太祖皇帝額，額力額，烏巴沙哈。
特雷西額，尼幹額，外蘭額，烏克森額，尼亞爾瑪額，達哈哈，古倫額，額木額，代明額，古倫額，汗額，尼幹額，外蘭額，額，滿朱額，古倫額，額，額真額，奧布菲，吉雅班額，巴得額，霍頓額，阿拉菲，佈雷額，安嘎拉，代恩額，吉菲，布切額，伊西菲，賈色額，多西西額，霍諾額，哈爾布拉庫額，阿馬西額，探塔額，博紹霍額，色額，痕都額，額木額，烏巴沙哈。
特雷西額，尼幹額，外蘭額，格洛菲額，伊尼額，硃色額，汗西克額，阿呼嗯額，德額，額木額，烏杜額，尼亞爾瑪額，額，嘎瑪額，奧爾洪額，格奔格額，巴額，德額，霍頓額，阿拉菲額，特赫額。
特雷西額，太祖皇帝額，伊尼額，額木額，額梅德額，班吉哈額，濃額，額，嘎哈善額，哈舒額，德額，布菲，美耶額，奧布哈。		\\

碩翁科羅巴遜敗哈達兵

特雷西額，太祖皇帝額，菲揚古額，馬法額，布西額，朱伊額，康吉雅額，措奇塔額，吉奧善額，額萊額，諾菲額，阿拉菲額，哈達額，萬額，汗額，庫哈額，索洛菲額，胡內赫額，阿邁額，朱吉雅額，霍頓額，額真額，李代額，格奔格額，阿姆班額，朱根額，若裡額，加吉菲額，哈達額，古倫額，庫哈額，太祖皇帝額，哈郎嘎額，胡吉額，格奔格額，嘎善額，額，蘇楚菲額，嘎瑪菲額，奧爾吉額，登德額，伊利哈額，巴得額，太祖皇帝額，阿姆班額，碩翁科羅額，巴特魯額，賈伊額，巴森額，格奔格額，尼亞爾瑪額，惠額，諾菲額，烏朱拉菲額，朱萬額，朱額，衛額，尼亞爾瑪額，額，加義菲額，阿瑪察納菲額，霍爾孔額，德額，多西菲額，哈達額，庫哈額，額，吉達菲額，德赫額，尼亞爾瑪額，額，瓦哈額，嘎瑪拉額，奧爾吉額，額，額木額，阿馬西額，巴哈額。
太祖皇帝額，阿姆巴額，馬法額，德西庫額，賈琴額，馬法額，李奧倉額，伊拉西額，馬法額，蘇奧倉嘎額，寧古西額，馬法額，布西額，額雷額，杜恩額，馬法伊額，硃色額，奧莫西額，阿察菲額，太祖皇帝額，額，瓦基額，色額，唐色額，德額，嘎舒菲額，太祖皇帝額，額，瓦梅額。
寧根額，比亞額，德額，法呼嗯額，多博裡額，烏爾吉揚額，額仁額，德額，太祖皇帝額，特赫額，霍頓額，德額，胡拉額，塔凡吉雷額，德額，蘇雷額，貝勒額，穆吉倫額，登西特額，梅額，德杜赫額，尼亞爾瑪額，巴伊比額，伊利菲額，奧爾博額，額圖菲額，貝里額，拉杜額，阿沙菲額，詹庫額，賈法菲額，霍頓額，寧古德額，塔富菲額，圖瓦西額，額木額，阿馬西額，費庫菲額，布魯拉哈。
烏雲額，比亞額，德額，圖爾洪額，多博裡額，胡爾哈額，額力額，多西菲額，太祖皇帝額，布伊額，胡瓦伊額，朱額，哈善額，額，圖奇耶菲額，多西基額，色額，德額，太祖皇帝額，布伊額，唐古哈額，格奔格額，因達洪額，布伊額，瓦爾吉西額，格額，色菲額，德爾吉額，德額，根格嗯比額，德爾吉額，西額，格額，色菲額，瓦爾吉額，德額，根嗯比額。
太祖皇帝額，因達洪額，阿蘇基額，額，東吉菲額，德杜赫額，巴額，西額，伊利菲額，阿姆巴額，薩爾嘎額，朱伊額，朱瓦額，哈哈額，朱伊額，額，布伊額，霍紹伊額，霍爾霍伊額，費吉勒額，索米菲額，太祖皇帝額，詹庫額，賈法菲額，額蘇奇耶額，梅額，痕都額，圖勒額，吉赫嗯格額，阿伊納哈額，尼亞爾瑪額？阿伊努額，多西拉庫？蘇額，多西拉庫額，奧西額，比額，圖西嗯比額，蘇額，阿里額，加伊蘇額，色額，痕都菲額，法額，貝倫額，德額，賈法哈額，詹庫額，費辛額，額，騰基菲額，法額，額，圖西雷額，阿拉額，費色勒菲額，烏切額，額，圖西雷額，德額。
胡爾哈額，格洛菲額，布魯拉額，根雷額，德額。
太祖皇帝額，布伊額，帕哈伊額，格奔格額，尼亞爾瑪額，伊尼額，布伊額，法伊額，賈卡額，德額，德烏赫額，額，達爾泰額，吉達拉額，梅額，瓦菲額，根赫額。