跳轉到內容

昆雅語/詞幹形式

來自華夏公益教科書,開放的書籍,開放的世界

乍一看,現代昆雅語中的一些變化似乎相當不規則,但是當我們考察從古精靈語到昆雅語的演變過程時,它們就可以得到解釋。讓我們來看一個例子

  • `C7E5 aran “國王” → `C7E5% arani “國王們”
  • `Vj$5 elen “星星” → `Vj$5% eleni “星星們”

但是…

  • 1Ej#5 talan “地板” → 1Dj#t% talami “地板們”


請注意,1Ej#t% talami 在複數形式中有一個t m,而不是一個1Ej#t% n


名詞頁面上,我們已經說過1Ej#t\ talam- 是1Ej#5 talan 的詞幹,我們在詞表中找到了這個詞作為1Ej#5 ›1Ej#t\› talan (talam-)。這使得1Ej#5 talan 成為一個不規則名詞,因為它不以t m 結尾。


這種不規則的原因是,現代昆雅語不再允許t m 出現在詞尾(參見音系學)。因此,在這個語言的演變過程中,這個t m 在主格形式中變成了5 n。在所有其他情況下,它保留了t m,因為它不是詞尾的最後一個音,因此允許t m 保持不變。


所有具有 u- 雙數的名詞,如果屬於此頁面上的某個類別,則使用它們的詞幹形式,但其他方面都是規則的(我們使用9C7E5 haran9C65\ harn- “領導者”)

雙數 昆雅語
主格 9C65& harnu
屬格 9C65&`N harnuo
所有格 9C65&yE harnuva
與格 9C65&5 harnun
奪格 9C65&j°^ harnullo
入格 9C65&5:# harnunna
處格 9C65&,F harnussë
工具格 9C65&5$5 harnunen
相對格 9C65&8 harnus

不規則的詞幹形式可以在單獨的頁面上找到:特殊詞幹


d-/t- 詞幹

[編輯 | 編輯原始碼]

第一組詞以\5n\6r\jl 結尾。它們的詞幹形式是透過新增一個\2\d– 來形成的。

第二組詞以\5n\6r\8s 結尾,並新增\1 -t 來形成詞幹。

可以在以下頁面上找到屬於此組的已知昆雅語詞語的列表:昆雅語/名詞:d/t- 詞幹


\5n 結尾的形容詞可能也屬於2\ d- 詞幹(PE 14 第 77 頁)

`B cE7T2% i hwarindi “彎曲的(東西)”
cE7T2% 5$7T hwarindi neri “彎曲的人”


當它們用作最終的可變詞語時(參見變化形容詞),它們在詞幹和格結尾之間獲得母音\`V\e– 或\`B\i

9C6t# eU7T2$,F harma furindessë “在隱藏的寶藏中”
`M7U6 ~M7T2$5 urur úrindinen “用燃燒的烈火”


2\ d- 和1\ t- 詞幹的變化是規則的,除了在所有格單數形式。在這種情況下,我們使用字尾\nEwa 與主格形式一起使用(此組中的所有名詞都具有 u- 雙數)

單數 複數 雙數 部分複數
主格 eG`N5
fion
eG`N2%
fiondi
eG`N2&
fiondu
eG`N2$j%
fiondeli
屬格 eG`N2^
fiondo
eG`N2%`N5
fiondion
eG`N2&`N
fionduo
eG`N2$j%`N5
fiondelion
所有格 eG`NnE
fionwa
eG`N2%yE
fiondiva
eG`N2&yE
fionduva
eG`N2$j~ByE
fiondelíva
與格 eG`N2$5
fionden
eG`N2%5
fiondin
eG`N2&5
fiondun
eG`N2$j%5
fiondelin
奪格 eG`N2$j°^
fiondello
eG`N2%j°^5
fiondillon
eG`N2%j°^6
fiondillor
eG`N2&j°^
fiondullo
eG`N2$j%j°^5
fiondelillon
eG`N2$j%j°^6
fiondelillor
入格 eG`N2$5:#
fiondenna
eG`N2%5:#6
fiondinnar
eG`N2&5:#
fiondunna
eG`N2$j%5:#
fiondelinna
eG`N2$j%5:#6
fiondelinnar
處格 eG`N2$,F
fiondessë
eG`N2%,F5
fiondissen
eG`N2&,F
fiondussë
eG`N2$,F
fiondelissë
eG`N2$,F5
fiondelissen
工具格 eG`N2$5$5
fiondenen
eG`N2%5$5
fiondinen
eG`N2&5$5
fiondunen
eG`N2$j~B5$5
fiondelínen
相對格 eG`N2$8
fiondes
eG`N2%8
fiondis
eG`N2&8
fiondus
eG`N2$j%8
fiondelis

縮略詞幹

[編輯 | 編輯原始碼]

另一組詞幹會丟失第二音節的母音。因此,詞幹形式是主格的縮略形式。


以下名詞屬於這一類

aH7Y5 coron, aH65\ corn- “球”
eR7R5 feren, eR65\ fern- “山毛櫸”
9C7E5 haran, 9C65\ harn- “領袖”
9U`C5 huan, 9~M5\ hún- “狗”
j#t#5 laman, j#t5\ lamn- “動物”
iH7Y5 soron, iH65\ sorn- “鷹”


在許多單數情況下,這些詞使用主格來生成這些格。在部分複數中,它們也使用主格

單數 複數 雙數 部分複數
主格 9C7E5
haran
9C65%
harni
9C65$1
harnet
9C7Ej°%
haralli
屬格 9C65^
harno
9C65%`N5
harnion
9C7E4^
haranto
9C7Ej°%`N5
harallion
所有格 9C7E5nE
haranwa
9C65%yE
harniva
9C65$1nE
harnetwa
9C7Ej°%yE
haralliva
與格 9C65$5
harnen
9C65%5
harnin
9C65$4
harnent
9C7Ej°%5
harallin
奪格 9C7Ej°^
harallo
9C65%j°^5
harnillon
9C65%j°^6
harnillor
9C7Rj1Y
harelto
9C7Ej°%j°^5
harallillon
9C7Ej°%j°^6
harallillor
入格 9C7E5:#
haranna
9C65%5:#6
harninnar
9C65$4#
harnenta
9C7Ej°%5:#
harallinna
9C7Ej°%5:#6
harallinnar
處格 9C7E2$
harandë
9C65%,F5
harnissen
9C65$1R+
harnetsë
9C7Ej°%,F
harallissë
9C7Ej°%,F5
harallissen
工具格 9C7E5:$5
harannen
9C65%5$5
harninen
9C65$4$5
harnenten
9C7Ej°%5$5
harallinen
相對格 9C65$8
harnes
9C65%8
harnis
9C65$1R8
harnetes
9C7Ej°%8
harallis


還有第二組詞,它們在主格中丟失了最後的母音 + n

aDjt#6 calmar, aDjt#65\ calmarn- “光明之子”
9Cj#1T6 halatir, 9Cj#1T65\ halatirn- “翠鳥”
t$`C6 mëar, t$`C65\ mëarn- “血腥,血液”
qU6 pur, qU65\ purn- “(人造) 火”
1EyE6 tavar, 1EyE65\ tavarn- “谷精”


以及

iFj$6 seler, iFj°\ sell- “姐妹”


它們在單數中只有兩個例外情況

單數 複數 雙數 部分複數
主格 iFj$6
seler
iFj°%
selli
iFj°$1
sellet
iFj°$j%
selleli
屬格 iFj°^
sello
iFj°%`N5
sellion
iFj$61Y
selerto
iFj°$j%`N5
sellelion
所有格 iFj$6nE
selerwa
iFj°%yE
selliva
iFj°$1nE
selletwa
iFj°$j~ByE
sellelíva
與格 iFj°$5
sellen
iFj°%5
sellin
iFj°$4
sellent
iFj°$j%5
sellelin
奪格 iFj°$j°^
sellello
iFj°%j°^5
sellillon
iFj°%j°^6
sellillor
iFj°$j1Y
sellelto
iFj°$j%j°^5
sellelillon
iFj°$j%j°^6
sellelillor
入格 iFj°$5:#
sellenna
iFj°%5:#6
sellinnar
iFj°$4#
sellenta
iFj°$j%5:#
sellelinna
iFj°$j%5:#6
sellelinnar
處格 iFj°$,F
sellessë
iFj°%,F5
sellissen
iFj°$1R+
selletsë
iFj°$j%,F
sellelissë
iFj°$j%,F5
sellelissen
工具格 iFj$65$5
selernen
iFj°%5$5
sellinen
iFj°$4$5
sellenten
iFj°$j%5$5
sellelinen
相對格 iFj°$8
selles
iFj°%8
sellis
iFj°$1R8
selletes
iFj°$j%8
sellelis

雙重詞幹

[編輯 | 編輯原始碼]

還有一些以 -t 結尾的詞具有雙重詞幹,但它們可以在關於 特殊詞幹 的頁面上找到。

ss- 開頭的雙重詞幹

[編輯 | 編輯原始碼]

一些詞幹會將最後的 -s 加倍

aDj#8 calas, aDj#,\ calass- “黃銅”
alYt#8 coimas, alYt#,\ coimass- “lembas” [1]
`VzF8 eques, `VzF,\ equess- “saying”
eDj#8 falas, eDj#,\ falass- “shore, beach”
`B2%8 indis, `B2%,\ indiss- “bride”
`B5nTj%8 inwilis, `B5nTj%,\ inwiliss- “fairy”
`B8 is, `B,\ iss- “light snow”
`B1T8 itis, `B1T,\ itiss- “fly bite”
j%8 lis, j%,\ liss- “honey”
5$8 nes, 5$,\ ness- “mead, valley, land”
5%zG8 niquis, 5%zG,\ niquiss- “frost-pattern”
5~B8 nís, 5~B,\ niss- “woman” [2]
lY5#j%8 oinalis, lY5#j%,\ oinaliss- “ointment”
`Nj^8 olos, `Nj^,\ oloss- “snow” [3]
iG4%j%8 sintilis, iG4%j%,\ sintiliss- “sparkling (of crystal)”
1T7T8 tiris, 1T7T,\ tiriss- “watch”
1Yj^8 tolos, 1Yj^,\ toloss- “knob, lump”
1ÎY8 tyos, 1ÎY,\ tyoss- “cough”
  1. alYt#8 coimas 也具有詞幹形式 alYt#81\ coimast-。
  2. 長音節 ~B í 在雙子音前縮短。
  3. 這個詞也具有主格形式 `Nj^,R olossë。它不應與 `Nj^8 olos “dream” 混淆,後者具有不規則詞幹形式(參見 Exceptional stems)。


專有名詞 1UjaD8 Tulcas 也屬於這個類別。

單數 複數 雙數 部分複數
主格 eDj#
falas
eDj#,G
falassi
eDj#,F1
falasset
eDj#,Fj%
falasseli
屬格 eDj#,H
falasso
eDj#,G`N5
falassion
eDj#81Y
falasto
eDj#,Fj%`N5
falasselion
所有格 eDj#,FyE
falasseva
eDj#,GyE
falassiva
eDj#,F1nE
falassetwa
eDj#,Fj~ByE
falasselíva
與格 eDj#,F5
falassen
eDj#,G5
falassin
eDj#,F4
falassent
eDj#,Fj%5
falasselin
奪格 eDj#,Fj°^
falassello
eDj#,Gj°^5
falassillon
eDj#,Gj°^6
falassillor
eDj#,Fj1Y
falasselto
eDj#,Fj%j°^5
falasselillon
eDj#,Fj%j°^6
falasselillor
入格 eDj#,F5:#
falassenna
eDj#,G5:#6
falassinnar
eDj#,F4#
falassenta
eDj#,Fj%5:#
falasselinna
eDj#,Fj%5:#6
falasselinnar
處格 eDj#,F
falassë
eDj#,F5
falassen
eDj#,F1R+
falassetsë
eDj#,Fj%,F
falasselissë
eDj#,Fj%,F5
falasselissen
工具格 eDj#,F5$5
falassenen
eDj#,G5$5
falassinen
eDj#,G4$5
falassenten
eDj#,Fj~B5$5
falasselínen
相對格 eDj#,F8
falasses
eDj#,G8
falassis
eDj#,F1R8
falassetes
eDj#,Fj%8
falasselis

單詞 iHj^6 solor “surf” 的詞幹形式是 iHj^,\ soloss-,它使用與這些詞相同的形式,除了所有格單數形式是 iHj^6nE solorwa

雙子音詞幹形式 ll-/nn-

[編輯 | 編輯原始碼]

最後的 j l5 n 也可以是雙重的

`Ct%j amil, `Ct%j°\ amill - "母親"
`C7E5$j aranel, `C7E5$j°\ aranell - "公主"
9Y7T5$j horinel, 9Y7T5$j°\ horinell - "松針"
t%7Tj miril, t%7Tj°\ mirill - "寶石"
7T`Vj riel, 7T`Vj°\ riell - "花姑娘"
`BiGj isil, `BiGj°\ isill - "月亮"
1Yj tol, 1Yj°\ toll - "島嶼" [1]
  1. 1Yj tol 的例子是用 \`N\ -o- 在詞幹和結尾之間形成的(見 例外詞幹)。


lDj%5 ailin, lDj%5:\ ailinn - "湖泊"
alDj$5 cailen, alDj$5:\ cailenn - "喉嚨"
aDj%w#5 calimban, aDj%w#5:\ calimbann - "野蠻之地"
aDr%5 campin, aDr%5:\ campinn - "臀部"
aHjt#5 colman, aHjt#5:\ colmann - "山頂"
`VjnR5 elwen, `VjnR5:\ elwenn - "心臟"
9Rj%5 helin, 9Rj%5:\ helinn - "三色堇"
`B7T5 irin, `B7T5:\ irinn - "城鎮"
`B6t%5 irmin, `B6t%5:\ irminn - "有人居住的世界"
j#1~MaF5 latúcen, j#1~MaF5:\ latúcenn - "錫"
j%aG5 licin, j%aG5:\ licinn - "角"
t%2^5 mindon, t%2^5:\ mindonn - "炮塔"
`NjnR5 olwen, `NjnR5:\ olwenn - "樹枝,魔杖"
`N5%5 onin, `N5%5:\ oninn - "鐵砧"
qRzF5 pequen, qRzF5:\ pequenn - "梳子"
1Et%5 tamin, 1Et%5:\ taminn- “熔爐”
1~M7T5 túrin, 1~M7T5:\ túrinn- “省份”
nTj%5 wilin, nTj%5:\ wilinn- “鳥”


專有名詞 iGjt#7Tj Silmaril 也屬於這些詞。


例外情況是:單數所有格和單複數的向格或離格。

單數 複數 雙數 部分複數
主格 `Ct%j
amil
`Ct%j°%
amilli
`Ct%j°$
amillet
`Ct%j°$j%
amilleli
屬格 `Ct%j°^
amillo
`Ct%j°%`N5
amillion
`Ct%j1Y
amilto
`Ct%j°$j%`N5
amillelion
所有格 `Ct%jnE
amilwa
`Ct%j°%yE
amilliva
`Ct%j°$1nE
amilletwa
`Ct%j°$j~ByE
amillelíva
與格 `Ct%j°$5
amillen
`Ct%j°%5
amillin
`Ct%j°$4
amillent
`Ct%j°$j%5
amillelin
奪格 `Ct%j°%j°^
amillello
`Ct%j°^5
amillon
`Ct%j°^6
amillor
`Ct%j°$j1Y
amillelto
`Ct%j°%j°^5
amillillon
`Ct%j°%j°^6
amillillor
入格 `Ct%j°$5:#
amillenna
`Ct%j°%5:#6
amillinnar
`Ct%j°$4#
amillenta
`Ct%j°$j%5:#
amillelinna
`Ct%j°$j%5:#6
amillelinnar
處格 `Ct%j°$,F
amillessë
`Ct%j°%,F5
amillissen
`Ct%j°$1R+
amilletsë
`Ct%j°$j°%,F
amillelissë
`Ct%j°$j°%,F5
amillelissen
工具格 `Ct%j°$5$5
amillenen
`Ct%j°%5$5
amillinen
`Ct%j°$4$5
amillenten
`Ct%j°$j~B5$5
amillelínen
相對格 `Ct%j°$8
amilles
`Ct%j°%8
amillis
`Ct%j°$1R8
amilletes
`Ct%j°$j%8
amillelis


單數 複數 雙數 部分複數
主格 `NjnR5
olwen
`NjnR5:%
olwenni
`NjnR5:$1
olwennet
`NjnRj°%
olwelli
屬格 `NjnR5:^
olwenno
`NjnR5:%`N5
olwennion
`NjnR4^
olwento
`NjnRj°%`N5
olwellion
所有格 `NjnR5nE
olwenwa
`NjnR5:%yE
olwenniva
`NjnR5:$1nE
olwennetwa
`NjnRj°%yE
olwelliva
與格 `NjnR5:$5
olwennen
`NjnR5:%5
olwennin
`NjnR5:$4
olwennent
`NjnRj°%5
olwellin
奪格 `NjnR5:$j°^
olwennello
`NjnR5:%j°^5
olwennillon
`NjnR5:%j°^6
olwennillor
`NjnR5:$j1Y
olwennelto
`NjnRj°%j°^5
olwellillon
`NjnRj°%j°^6
olwellillor
入格 `NjnR5:#
olwenna
`NjnR5:#6
olwennar
`NjnR5:$4#
olwennenta
`NjnRj°%5:#
olwellinna
`NjnRj°%5:#6
olwellinnar
處格 `NjnR5:$,F
olwennessë
`NjnR5:%,F5
olwennissen
`NjnR5:$1R+
olwennetsë
`NjnRj°%,F
olwellissë
`NjnRj°%,F5
olwellissen
工具格 `NjnR5:$5$5
olwennenen
`NjnR5:%5$5
olwenninen
`NjnR5:$4$5
olwennenten
`NjnRj°%5$5
olwellinen
相對格 `NjnR5:$8
olwennes
`NjnR5:%8
olwennis
`NjnR5:$1R8
olwennetes
`NjnRj°%8
olwellis

雙重詞幹中的 rr-

[編輯 | 編輯原始碼]

具有 rr- 詞幹的詞語列表

aH2^6 condor, aH2^7;\ condorr- “戰士”
9Y81E6 hostar, 9Y81E7;\ hostarr- “部落”
`B2^6 indor, `B2^7;\ indorr- “新郎”
j#t#2#6 lamandar, j#t#2#7;\ lamandarr- “牧民”
j#6 lar, j#7;\ larr- “地方,地區”
t#zD6 maquar, t#zD7;\ maquarr- “(人類)下巴”
t%j5#6 milnar, t%j5#7;\ milnarr- “播種的田地”
5$m^6 neldor, 5$m^7;\ neldorr- “山毛櫸”


它們的詞形變化如下

單數 複數 雙數 部分複數
主格 j#6
lar
j#7;T
larri
j#7;R1
larret
j#j°%
lalli
屬格 j#7;Y
larro
j#7;T`N5
larrion
j#61Y
larto
j#j°%`N5
lallion
所有格 j#6nE
larwa
j#7;TyE
larriva
j#7;R1nE
larretwa
j#j°%yE
lalliva
與格 j#7;R5
larren
j#7;T5
larrin
j#7;R4
larrent
j#j°%5
lallin
奪格 j#7;Rj°^
larrello
j#7;Tj°^5
larrillon
j#7;Tj°^6
larrillor
j#7;Rj1Y
larrelto
j#j°%j°^5
lallillon
j#j°%j°^6
lallillor
入格 j#7;R5:#
larrenna
j#7;T5:#6
larrennar
j#7;R4#
larrenta
j#j°%5:#
lallinna
j#j°%5:#6
lallinnar
處格 j#7;R,F
larressë
j#7;T,F5
larrissen
j#7;R1R+
larretsë
j#j°%,F
lallissë
j#j°%,F5
lallissen
工具格 j#7;R5$5
larrenen
j#7;T5$5
larrinen
j#7;R4$5
larrenten
j#j°%5$5
lallinen
相對格 j#7;R8
larres
j#7;T8
larris
j#7;R1R8
larretes
j#j°%8
lallis

m- 詞幹

[編輯 | 編輯原始碼]

如引言所述,字母 t m 不再允許出現在詞尾,並且在主格中已變為 5 n

`C61E5 artan, `C61Et\ artam- "錘子"
`Bj%5 ilin, `Bj%t\ ilim- "牛奶"
t$5 men, t$t\ mem- "鼻子,喙"
zG5 quin, zGt\ quim- "女性"
7E5 ran, 7Et\ ram- "噪音"
1Ej#5 talan, 1Ej#t\ talam- "地板"


這些詞具有特殊的方位格、工具格和部分複數

單數 複數 雙數 部分複數
主格 t$5
men
t$t%
memi
t$t$1
memet
t$j°%
melli
屬格 t$t^
memo
t$t%`N5
memion
t$4^
mento
t$j°%`N5
mellion
所有格 t$t$yE
memeva
t$t%yE
memiva
t$t$1nE
memetwa
t$j°%yE
melliva
與格 t$t$5
memen
t$t%5
memin
t$t$4
mement
t$j°%5
mellin
奪格 t$t$j°^
memello
t$t%j°^5
memillon
t$t%j°^6
memillor
t$t$j1Y
memelto
t$j°%j°^5
mellillon
t$j°%j°^6
mellillor
入格 t$t$5:#
memenna
t$t%5:#6
meminnar
t$t$4#
mementa
t$j°%5:#
mellinna
t$j°%5:#6
mellinnar
處格 t$2$
mendë
t$t%,F5
memissen
t$t$1R+
memetsë
t$j°%,F
mellissë
t$j°%,F5
mellissen
工具格 t$t5$5
memnen
t$t%5$5
meminen
t$t$4$5
mementen
t$j°%5$5
mellinen
相對格 t$t$8
memes
t$t%8
memis
t$t$1R8
memetes
t$j°%8
mellis


\s -ng 為詞幹的詞也表現得像這些詞一樣

eDj#8nT5 falaswin, eDj#8nTs\ falaswing- "波峰"
eF5 fen, eFs\ feng- "蘆葦"


方位格是 eF2$ fendë,部分複數是 eFj°% felli(但工具格是規則的:eFs$5$5 fengenen)。


c- 詞幹

[edit | edit source]

最初有四個詞以 \a -c 結尾,這個字母也不允許出現在詞尾

eGj%1 filit, eGj%a\ filic- "小鳥"
5$j$1 nelet, 5$ja\ nelc- "牙齒"
`N7ÎD1 oryat, `N7ÎDa\ oryac- "獾"
zF,F1 quesset, zF,Ra\ quessec- "枕頭"


它們的詞形變化如下

單數 複數 雙數 部分複數
主格 eGj%1
filit
eGj%aG
filici
eGj%aJ
filicu
eGj%aFj%
filiceli
屬格 eGj%aH
filico
eGj%aG`N5
filicion
eGj%aJ`N
filicuo
eGj%aFj%`N5
filicelion
所有格 eGj%zD
filiqua
eGj%aGyE
filiciva
eGj%aJyE
filicuva
eGj%aFj~ByE
filicelíva
與格 eGj%aF5
filicen
eGj%aG5
filicin
eGj%aJ5
filicun
eGj%aFj%5
filicelin
奪格 eGj%aFj°^
filicello
eGj%aGj°^5
filicillon
eGj%aGj°^6
filicillor
eGj%aJj°^
filicullo
eGj%aFj%j°^5
filicelillon
eGj%aFj%j°^6
filicelillor
入格 eGj%aF5:#
filicenna
eGj%aG5:#6
filicinnar
eGj%aJ5:#
filicunna
eGj%aFj%5:#
filicelinna
eGj%aFj%5:#6
filicelinnar
處格 eGj%a|F
filixë
eGj%aG,F5
filicissen
eGj%aJ,F
filicussë
eGj%aFj%,F
filicelissë
eGj%aFj%,F5
filicelissen
工具格 eGj%f$5
filincen
eGj%aG5$5
filicinen
eGj%aJ5$5
filicunen
eGj%aFj~B5$5
filicelínen
相對格 eGj%aF8
filices
eGj%aG8
filicis
eGj%aJ8
filicus
eGj%aFj%8
filicelis


5$j$1 nelet 的方位格是 5$j$1R+ neletsë,但除此之外,它的變格與其他三個名詞相同。



>> 新昆雅語 >> 名詞 >> 詞幹形式

華夏公益教科書